Νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος πανηγυρίζει ότι έκλεισε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου με την Ε.Ε., εξασφαλίζοντας ένα ευρωπαϊκό πακέτο τουλάχιστον 750+600 δισ. δολαρίων για την αμερικανική οικονομία από αγορές ενέργειας, όπλων και από επενδύσεις, αλλά και ανάσα για την Ευρώπη και τις βιομηχανίες της, μπορεί να χαρακτηριστεί η μεγάλη «ειρηνευτική» συμφωνία για το εμπόριο και τους δασμούς στην οποία κατέληξαν χθες βράδυ, στο Τέρνμπερι της Σκωτίας, ο Αμερικανός πρόεδρος και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τερματίζοντας τις εχθροπραξίες του εμπορικού πολέμου.
Λίγα 24ωρα προτού εκπνεύσει το αμερικανικό τελεσίγραφο της 1ης Αυγούστου, που προέβλεπε επιβολή καταστροφικών δασμών 30% (ή και παραπάνω) στις περισσότερες εισαγωγές προϊόντων της Ε.Ε. στις ΗΠΑ και θα είχε αποτέλεσμα να ενεργοποιηθούν προαποφασισμένα ευρωπαϊκά αντίμετρα ύψους 93 δισ. ευρώ στα αμερικανικά προϊόντα, οι δύο ηγέτες απενεργοποίησαν τις «πυρηνικές κεφαλές», καταλήγοντας σε ένα συνολικό πακέτο εμπορικών-οικονομικών σχέσεων που δείχνει σίγουρα ευνοϊκότερο για την απέναντι πλευρά του Ατλαντικού.
Η συμφωνία προβλέπει αμερικανικούς δασμούς ύψους 15% στον μεγαλύτερο όγκο των ευρωπαϊκών προϊόντων, κάτι που απέχει από τον ευρωπαϊκό στόχο των «αμοιβαία μηδενικών δασμών», αλλά θεωρείται ανεκτό από τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες, οι οποίες εξέρχονται από το κλίμα αβεβαιότητας και μπορούν πλέον να λειτουργούν σε περιβάλλον σταθερότητας – κάτι που υπογράμμισε και η Φον ντερ Λάιεν.
Ωστόσο, ο Τραμπ έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει, καθώς τόνισε ότι εξασφάλισε τη δέσμευση της Ε.Ε. για αγορές αμερικανικής ενέργειας και όπλων αξίας 750 δισ. δολαρίων, όπως και για την πραγματοποίηση ευρωπαϊκών επενδύσεων 600 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ.
«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που επιτεύχθηκε ποτέ σε παγκόσμιο επίπεδο», τόνισε η Φον ντερ Λάιεν, «επειδή αφορά έναν όγκο διμερών συναλλαγών 1,7 τρισ. Δολαρίων», εμπλέκοντας δύο αγορές με συνολικά 800 εκατομμύρια κατοίκους.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, διευκρίνισε ότι η συμφωνία του 15% περιλαμβάνει και τα αυτοκίνητα (καλό νέο για τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες), αλλά αφήνει απέξω τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα φαρμακευτικά προϊόντα, όπου -μέχρι νεωτέρας- θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται οι υψηλοί αμερικανικοί δασμοί 50%.
Υπάρχουν, βέβαια, και «γκρίζα» σημεία που πρέπει να διευκρινιστούν. Η Φον ντερ Λάιεν, σε πρώτη φάση, δεν σχολίασε τη ρητή εξαίρεση του Τραμπ στον ευρωπαϊκό χάλυβα, το αλουμίνιο και τα φάρμακα, ενώ ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λούτνικ, τόνισε ότι η απόφαση για τους ημιαγωγούς και τα φάρμακα θα ληφθεί σε περίπου δύο εβδομάδες.
«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έγινε ποτέ», τόνισε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι τώρα προσβλέπει σε ανάλογες συμφωνίες με «άλλες τρεις-τέσσερις χώρες». Υπενθυμίζεται ότι από τις 2 Απριλίου και μετά, που ο Αμερικανός πρόεδρος εξαπέλυσε ένα μπαζούκα εξωπραγματικών δασμών στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, οι ΗΠΑ πέτυχαν συμφωνίες με μεγάλες οικονομίες, όπως η Ιαπωνία (ύψους 550 δισ. δολαρίων), η Βρετανία, η Ινδονησία και το Βιετνάμ.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι, απέφυγε να πανηγυρίσει, γεγονός που προδικάζει ότι σήμερα και τις επόμενες μέρες οι ηγέτες των 27 θα «ξεψαχνίσουν» τη συμφωνία της Φον ντερ Λάιεν προτού δώσουν τη συγκατάθεσή τους. «Πρόκειται για θετικό βήμα, αλλά πρέπει να δούμε τις λεπτομέρειες», δήλωσε η Μελόνι, σύμφωνα με το κρατικό ιταλικό πρακτορείο ANSA.
H συμφωνία του Τέρνμπερι, όπου ο Τραμπ σνόμπαρε νωρίς χθες τους δημοσιογράφους, προτιμώντας να παίξει γκολφ στις προσωπικές του εγκαταστάσεις, υπήρξε καρπός πολύμηνων, δύσκολων και εξαντλητικών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στον Ευρωπαίο επίτροπο Εμπορίου, Μάρος Σέφκοβιτς, τον Αμερικανό υπουργό Εμπορίου, Χάουαρντ Λούτνικ, και μία χούφτα έμπιστους -και έμπειρους- συνεργάτες τους.
Προτού ξεκινήσει η χθεσινή κρίσιμη συνάντηση στη Σκωτία, ο Τραμπ -που μετέβη στη Βρετανία από την Παρασκευή- δήλωσε δύο φορές ότι οι πιθανότητες συμφωνίας είναι 50-50, με τον Λούτνικ να απειλεί τους Ευρωπαίους ότι δεν θα τους δοθεί άλλη προθεσμία πέραν της 1ης Αυγούστου.
Να σημειωθεί ότι το σύνολο των ανταλλαγών σε αγαθά και υπηρεσίες μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. έφτασε το 1,3 τρισ. ευρώ το 2024, που αντιστοιχεί στο ένα τρίτο του παγκόσμιου εμπορίου.
Ωστόσο, πέρσι, το έλλειμμα σε βάρος των ΗΠΑ ήταν κραυγαλέο, καθώς έκαναν εισαγωγές 606 δισ. δολαρίων από την Ε.Ε., στην οποία εξήγαγαν προϊόντα και αγαθά αξίας μόλις 307 δισ. δολαρίων. Με βάση τις δηλώσεις Τραμπ για ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας, όπλων και επενδύσεων, που ξεπερνούν το 1,4 τρισ. δολάρια, οι ΗΠΑ παίρνουν τη «ρεβάνς» με το παραπάνω.

