Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας ανέρχεται σε 3,4 τρισ. ευρώ (114% του ΑΕΠ) και το έλλειμμα στον Προϋπολογισμό σε 5,8% του ΑΕΠ (βάσει στοιχείων του 2024). Στη Βρετανία, η «μαύρη τρύπα» στο δημοσιονομικό έλλειμμα εκτιμάται πως αγγίζει τα 60 δισ. ευρώ (περίπου 50 δισ. λίρες) και το χρέος τα 2,7 τρισ. λίρες (96% του ΑΕΠ).

Και μπορεί τις τελευταίες ώρες η Γαλλία να είναι αυτή που απασχολεί τη διεθνή γνώμη αλλά και η οικονομική κατάσταση στη Μεγάλη Βρετανία δεν πάει πίσω με τους οικονομολόγους να κάνουν λόγο για κίνδυνο μιας επανάληψης της καταστροφικής οικονομικής κρίσης του 1976 (σ.σ. τότε η κυβέρνηση των Εργατικών υπό τον Τζέιμς Κάλαχαν είχε αναγκαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έκανε μεγάλες περικοπές και άνοιξε ο δρόμος για την άνοδο στην εξουσία της Μάργκαρετ Θάτσερ και των Συντηρητικών).

Σήμερα, το χρέος ανέρχεται στο 96% του ΑΕΠ – περίπου 2,7 τρισ. λίρες – ένα από τα υψηλότερα πλέον στον ανεπτυγμένο κόσμο. Το κόστος δανεισμού της κυβέρνησης έχει εκτιναχθεί, με τις αποδόσεις των 30ετών ομολόγων να ξεπερνούν το 5,5%, υψηλότερες ακόμη και από αυτές της Ελλάδας.

Η Κέμι Μπάντενοχ, που διαδέχτηκε τον Ρίσι Σούνακ στην ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος (Τόρις), τόνισε στην Telegraph: «Έχουμε ξαναβρεθεί εδώ. Μετά το πακέτο διάσωσης του ΔΝΤ και τον “χειμώνα της δυσαρέσκειας” τη δεκαετία του ’70. Μετά την κρίση του 2008. Και στις δύο περιπτώσεις, ήταν το Συντηρητικό Κόμμα που ανέλαβε να σταθεροποιήσει το πλοίο, να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη και να βάλει τα θεμέλια για ανάκαμψη. Θα συμβεί ξανά».

Εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών απέρριψε τις κατηγορίες ότι η Βρετανία βρίσκεται στο χείλος κρίσης τύπου ’70. «Η κυβέρνηση λαμβάνει τις αναγκαίες αποφάσεις για να σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά και να επανεκκινήσει την ανάπτυξη, με στρατηγική που έχει εγκριθεί από το ΔΝΤ», ανέφερε και πρόσθεσε «Το Σχέδιο για την Αλλαγή θα βάλει περισσότερα χρήματα στις τσέπες των εργαζομένων. Η δέσμευσή μας σε ισχυρούς δημοσιονομικούς κανόνες βοήθησε ήδη να μειωθούν τα επιτόκια πέντε φορές μετά τις εκλογές. Μειώνουμε τον κρατικό δανεισμό ώστε να μπορέσουμε να επενδύσουμε σε καλύτερα σχολεία, νοσοκομεία και υπηρεσίες για τις οικογένειες».

Σε ότι αφορά στη Γαλλία μπορεί ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Ερίκ Λομπάρ να προσπάθησε να μαζέψει τις δηλώσεις του που άφηναν ορθάνοιχτο το παράθυρο της προσφυγής στο ΔΝΤ, αλλά οι αγορές δείχνουν επιφυλακτικές και ο φόβος μεγαλώνει.

Γαλλία: Καταρρέει η κυβέρνηση Μπαϊρού – Στα σχοινιά ο Μακρόν – Τι δείχνουν δημοσκοπήσεις και αγορές

Γαλλία: Να παραιτηθεί μετά την πιθανή επικείμενη κατάρρευση της Κυβέρνησης τον επόμενο μήνα ή να προκηρύξει νέες εκλογές καλεί τον Εμανουέλ Μακρόν ο ακροδεξιός «Εθνικός Συναγερμός» και αντιπολίτευση της Κυβέρνησης.

«Υπάρχει μόνο μία διέξοδος από αυτό το πολιτικό αδιέξοδο: η επιστροφή στην κάλπη», δήλωσε ο Ζορντάν Μπαρντελά, πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού της Μαρίν Λεπέν, σε συνέντευξή του στον ραδιοτηλεοπτικό φορέα TF1 την Τρίτη (26/8).

«Ο Εμανουέλ Μακρόν πρέπει να αναγνωρίσει αυτή την θεσμική παράλυση που ο ίδιος έχει προκαλέσει και είτε να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση είτε, προφανώς, να υποβάλει την παραίτησή του».

Σύμφωνα με το POLITICO, τα σχόλια του Μπαρντελά προκαλούν έκπληξη, επειδή η επί χρόνια σημαιοφόρος του κόμματος, Λεπέν, θα αποκλειστεί από το να συμμετάσχει είτε σε βουλευτικές είτε σε προεδρικές εκλογές τους επόμενους μήνες λόγω της καταδίκης της για υπεξαίρεση τον Μάρτιο .

Παράλληλα, η Λεπέν έχει επανειλημμένα υποστηρίξει την αθωότητά της, αλλά το πολιτικό της μέλλον εξαρτάται από το αν ένα Εφετείο θα καθαρίσει το όνομά της και θα άρει την εκλογική της απαγόρευση — μια απόφαση που δεν αναμένεται πριν από το επόμενο καλοκαίρι.

Ταυτόχρονα, ο Εμανουέλ Μακρόν είναι απίθανο να παραιτηθεί, αλλά κρατάει τα χαρτιά του κλειστά  και προειδοποίησε τους στενότερους συμμάχους του να «είναι έτοιμοι» στις 8 Σεπτεμβρίου, όταν η Κυβέρνηση του κεντρώου πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού πιθανότατα θα καταρρεύσει μετά από ψήφο εμπιστοσύνης, σύμφωνα με δύο άτομα που είχαν άμεση επαφή με τον Γάλλο πρόεδρο και στα οποία δόθηκε η ανωνυμία για να συζητήσουν αυτές τις ανταλλαγές.

Να υπενθυμίσουμε, ότι ο Μπαϊρού σόκαρε τη χώρα τη Δευτέρα (26/8) όταν ανακοίνωσε ότι θα διεξάγει ψηφοφορία για να ζητήσει την έγκριση των νομοθετών σχετικά με τα σχέδιά του να μειώσει τον γαλλικό προϋπολογισμό του 2026 κατά σχεδόν 44 δισεκατομμύρια ευρώ, ώστε να μειώσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού του επόμενου έτους στο 4,6% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, από το στόχο του 5,4% για φέτος.

Ο «Εθνικός Συναγερμός», το ακροαριστερό κόμμα «Ανυπότακτη Γαλλία», το οποίο επίσης ζητά νέες εκλογές και την παραίτηση του Μακρόν, και οι κεντροαριστεροί Σοσιαλιστές δήλωσαν ότι δεν θα υποστηρίξουν το σχέδιο του Μπαϊρού για την ισοσκέλιση των οικονομικών, σφραγίζοντας ουσιαστικά τη μοίρα του. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι οίκοι αξιολόγησης έχουν επανειλημμένα καλέσει τη Γαλλία να περιορίσει τις δημόσιες δαπάνες εν μέσω ανησυχιών ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης θα μπορούσε να οδεύει προς μια κρίση χρέους.

Ο Μακρόν έχει ήδη καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση έχει ελάχιστες πιθανότητες επιβίωσης, δήλωσαν τα δύο άτομα στο POLITICO, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές εάν είναι έτοιμος για νέες εκλογές.

Επιπλέον, ένας προεδρικός σύμβουλος στο POLITICO ανέφερε ότι ενώ ο Μακρόν δεν ήταν «υπέρ» μιας ακόμη πρόωρης ψηφοφορίας — μια θέση που έχει επαναλάβει τους τελευταίους μήνες — ο Γάλλος πρόεδρος «πάντα έλεγε ότι δεν θα στερούσε τον εαυτό του» από τη συνταγματική του εξουσία να διαλύει το κοινοβούλιο.

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις στη Γαλλία

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κοινό φαίνεται να τάσσεται υπέρ της επιστροφής στις κάλπες.

Μια έρευνα του έγκυρου δημοσκόπου Elabe που δημοσιεύθηκε την Τρίτη (26/8) έδειξε ότι το 69% των ερωτηθέντων υποστηρίζει τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, ενώ ένα 67% υποστηρίζει την παραίτηση του Μακρόν.

Ακόμη, η αιφνιδιαστική απόφαση του Μακρόν το περασμένο καλοκαίρι να προκηρύξει αιφνιδιαστική ψηφοφορία μετά τη μεγάλη νίκη του «Εθνικού Συναγερμού» στις ευρωεκλογές άφησε τη Γαλλία σε μια κατάσταση πολιτικού αδιεξόδου που εμπόδισε τον Μπαϊρού και τον προκάτοχό του, Μισέλ Μπαρνιέ, να ψηφίσουν προϋπολογισμούς που θα περιόριζαν τις δημόσιες δαπάνες και θα κατευνούσαν τους πιστωτές της Γαλλίας.

Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ένας νέος γύρος εκλογών θα μπορούσε κάλλιστα να αποφέρει παρόμοια αποτελέσματα, οδηγώντας για άλλη μια φορά σε ένα Κοινοβούλιο με αβεβαιότητα. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα δεν θα έκανε πολλά για να βελτιώσει την εικόνα της Γαλλίας στα μάτια των επενδυτών, με τους αναλυτές να επισημαίνουν την εξουθενωτική αστάθεια ως σημαντικό παράγοντα κινδύνου.

Επιπροσθέτως, μία ανησυχητική ηρεμία επικράτησε στις γαλλικές χρηματοπιστωτικές αγορές την Τετάρτη (27/8), με το κόστος δανεισμού της Κυβέρνησης για το 10ετές ομόλογο αναφοράς να παραμένει σταθερό στο 3,49%, μόλις 0,09 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το ιταλικό.

Ο χρηματιστηριακός δείκτης CAC 40 σημείωσε άνοδο 0,4%, αλλά παρόλα αυτά έχει υποχωρήσει σχεδόν κατά 3% την τελευταία εβδομάδα, καθώς η αντίληψη του πολιτικού κινδύνου έχει ενισχυθεί.

Τι δείχνει το ΑΕΠ της Γαλλίας για την οικονομική κατάσταση της χώρας

Σύμφωνα με τη Guardian, η κατάσταση της Γαλλίας δεν δείχνει δραματική, διότι αποτελεί βασικό πυλώνα του ευρώ, με το δημόσιο χρέος της είναι μικρότερο, αναλογικά με το ΑΕΠ, από της Ιταλίας, ενώ το κόστος εξυπηρέτησης του ετήσιου χρέους παραμένει χαμηλότερο από αυτό του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ωστόσο, ενώ η Ιταλία έχει χρέος στο 135% του ΑΕΠ, καταφέρνει να ελέγχει τις δαπάνες της. Η ανάπτυξή της είναι χαμηλή, αλλά όχι χαμηλότερη από της Γαλλίας, και η Κομισιόν προβλέπει βελτίωση το 2026, με χαμηλό πληθωρισμό. Το έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί από 3,3% φέτος σε 2,9% το 2026, κάτω από το όριο του 3%.

Η Γαλλία, αντίθετα, πλησιάζει επικίνδυνα την Ιταλία. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι το επίμονο δημοσιονομικό κενό θα ωθήσει τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ από 113% το 2023 σε πάνω από 120% στο τέλος της δεκαετίας. Για τους διεθνείς επενδυτές, αυτό που μετρά δεν είναι τόσο το μέγεθος του χρέους όσο η πορεία του, όπως γράφει η Guardian σε ανάλυσή της.

Έτσι, ενώ τα επιτόκια των γαλλικών δεκαετών ομολόγων βρίσκονται στο 3,5% (χαμηλότερα από το 4,7% του Ηνωμένου Βασιλείου), παραμένουν υψηλότερα από της Ιταλίας. Ακόμη και η Ελλάδα δανείζεται φθηνότερα: με χρέος στο 158% του ΑΕΠ, πληρώνει 3,36%.

Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Μπαϊρού στοχεύει σε ακόμη σκληρότερα μέτρα, με στόχο εξοικονόμηση σχεδόν 44 δισ. ευρώ, ώστε το έλλειμμα να μειωθεί από το 5,8% του ΑΕΠ το 2023 στο 4,6% το 2026. Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα μέτρα είναι η κατάργηση δύο εθνικών αργιών.

Γαλλία: Ποια είναι η πιθανότερη λύση που εξετάζεται

Η μόνη πιθανή διέξοδος φαίνεται να είναι η αναδιαμόρφωση του προϋπολογισμού ώστε να πεισθεί το Σοσιαλιστικό Κόμμα – ωστόσο οι μήνες διαπραγματεύσεων κάνουν αυτό το σενάριο να μοιάζει μακρινό.

Σύμφωνα με τον αναλυτή της Jefferies, Τζόζεφ Ντίκερσον, παρά την πτώση της αξίας των γαλλικών τραπεζών στο χρηματιστήριο, οι άμεσες επιπτώσεις για τον χρηματοπιστωτικό τομέα από το υψηλότερο κόστος δανεισμού και την πολιτική αστάθεια είναι περιορισμένες. Όπως εκτίμησε, η κρίση είναι περισσότερο απειλή για την ανάπτυξη παρά για τη φερεγγυότητα του κράτους.

Αναλυτές της Goldman Sachs υποστηρίζουν ότι ο Μπαϊρού θα αναγκαστεί να μετριάσει τις περικοπές στο έλλειμμα ώστε να διασώσει την κυβέρνησή του. Ένα υψηλότερο έλλειμμα, όμως, θα σημαίνει νέα αύξηση του χρέους και πιθανές υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας.

Από την άλλη πλευρά, μια μικρότερη δημοσιονομική προσαρμογή θα μειώσει την «πίεση» στην οικονομία και θα λειτουργήσει θετικά για την ανάπτυξη. Παράλληλα όμως, η αυξημένη αβεβαιότητα και οι πιο σφιχτές χρηματοπιστωτικές συνθήκες αναμένεται να επιβαρύνουν τις προοπτικές. Συνολικά, οι προβλέψεις τους κάνουν λόγο για ανάπτυξη μόλις 0,6% το 2025 και 0,9% το 2026.