Οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης συγκεντρώνονται αυτή την Πέμπτη στη Βιέννη για να σχηματίσουν κοινό μέτωπο ενόψει δύο ετών σκληρών διαπραγματεύσεων για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ.

Είναι η πρώτη φορά που ανώτατοι αξιωματούχοι από τις πλουσιότερες χώρες της ΕΕ — όπως η Γαλλία, η Γερμανία και οι σκανδιναβικές χώρες — συναντώνται στο ίδιο δωμάτιο για να συντονίσουν στρατηγική πάνω στην αμφιλεγόμενη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για προϋπολογισμό ύψους 1,816 τρις ευρώ.

Στόχος είναι να σχηματιστεί μια μπλοκ αντιπαράθεσης πριν από τις διαπραγματεύσεις με χώρες όπως η Πολωνία, η Ισπανία και η Ιταλία, που υποστηρίζουν μεγαλύτερη δαπάνη, ειδικά για τη γεωργία και τη χρηματοδότηση φτωχότερων περιοχών.

Από τη στιγμή που ο προϋπολογισμός ανακοινώθηκε στις 16 Ιουλίου, οι αξιωματούχοι μόλις πρόλαβαν να μελετήσουν τις σελίδες και να υπολογίσουν τις απώλειες και τα κέρδη που θα προκύψουν από το νέο σχέδιο δαπανών.

Οι επίσημες διαπραγματεύσεις μόλις ξεκίνησαν, αλλά πίσω από τις κάμερες, αξιωματούχοι με κοινά συμφέροντα, σχεδιάζουν στρατηγικές. Οι υπουργοί δεν θα συμμετάσχουν σε αυτή τη συνάντηση στη Βιέννη — το επόμενο ανώτατο επίπεδο διαπραγμάτευσης έχει προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο.

Σε κάθε διαπραγμάτευση προϋπολογισμού, χώρες με κοινά συμφέροντα συνεργάζονται για να αναπτύξουν κοινές θέσεις, να κρατούν κοινές συναντήσεις με την Επιτροπή και να μοιράζονται πρακτικά καθήκοντα, όπως η δοκιμή των τύπων κατανομής χρημάτων. Ο απώτερος στόχος είναι να ξεπεράσουν το αντίπαλο στρατόπεδο, να κερδίσουν τις διαπραγματεύσεις και να φέρουν τον τεράστιο προϋπολογισμό της ΕΕ πιο κοντά στις προτεραιότητές τους.

Από τη μια πλευρά βρίσκονται οι πλούσιες χώρες που συνεισφέρουν περισσότερο απ’ ό,τι λαμβάνουν, όπως η Σουηδία και η Γαλλία, οι οποίες προτιμούν έναν πιο περιορισμένο προϋπολογισμό.

Στην αντίθετη πλευρά είναι η συμμαχία των Φίλων της Συνοχής — χώρες της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Πολωνία — που ζητούν μεγαλύτερο προϋπολογισμό, ειδικά για τα κονδύλια συνοχής που στηρίζουν τις φτωχότερες περιοχές. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές και εντός των μπλοκ αυτών, για παράδειγμα η Γαλλία και η Ολλανδία διαφωνούν για το ζήτημα του ευρωπαϊκού χρέους, το οποίο η Γαλλία υποστηρίζει και η Ολλανδία απορρίπτει.

Η συνάντηση στη Βιέννη θα ηγηθεί από τη Γαλλία και τη Γερμανία, οι οποίες έχουν το μεγαλύτερο βάρος στις αποφάσεις. Η Πολωνία συνήθως ηγείται της ομάδας των Φίλων της Συνοχής, όμως η συνεργασία της με την Ουγγαρία έχει υπονομευτεί λόγω πολιτικών εντάσεων.

Αυτό έχει ανοίξει το δρόμο για χώρες της Μεσογείου να παίξουν πιο ενεργό ρόλο στο εσωτερικό αυτής της συμμαχίας. Η Επιτροπή, από την πλευρά της, θα προσπαθήσει να πείσει τις εθνικές κυβερνήσεις να διατηρήσουν την αρχική πρόταση κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο Επίτροπος Προϋπολογισμού, Πιοτρ Σεραφίν, πρώην πρέσβης της Πολωνίας στην ΕΕ, θα μεσολαβήσει στις συνομιλίες μεταξύ των «καθαρών συνεισφερόντων» και των «φίλων της συνοχής». Όπως επεσήμανε ο πρώην Επίτροπος και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Γιάνους Λεβαντόφσκι, ο Επίτροπος πρέπει να προσεγγίζει κάθε χώρα ξεχωριστά, αντί να αντιμετωπίζει δύο μεγάλα μπλοκ, ώστε να μην αποδυναμώνεται η ισχύς των κρατών-μελών έναντι της Επιτροπής.