Νέα στοιχεία δείχνουν ότι οι ΗΠΑ μεταφέρουν τακτικά αεροπορικά πυρηνικά όπλα σε βρετανικό έδαφος, για πρώτη φορά μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες. Βρετανοί και νατοϊκοί αναλυτές εντόπισαν τελευταία δύο αεροσκάφη C-17 που απογειώνονταν από τη γιγαντιαία αεροπορική βάση Kirtland στο Aλμπουκέρκ του Νέου Μεξικού, με προορισμό τη βάση της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας (RAF) του Ηνωμένου Βασιλείου στο Lakenheath, στην Ανατολική Αγγλία.

Η αεροπορική βάση Kirtland είναι η έδρα του Κέντρου Πυρηνικών Οπλων της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ (USAF), ενός βασικού χώρου αποθήκευσης πυρηνικών όπλων. Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν σχολιάζουν ποτέ την «κατάσταση ή την τοποθεσία των στρατηγικών όπλων». Εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Αμυνας δήλωσε: «Παραμένει μια μακροχρόνια πολιτική του Ηνωμένου Βασιλείου και του ΝΑΤΟ να μην επιβεβαιώνουν ούτε να αρνούνται την παρουσία πυρηνικών όπλων σε μια δεδομένη τοποθεσία». Πάντως το όλο θέμα έχει σημασία, αφού απόρρητες εκθέσεις υπάρχουν εδώ και καιρό γύρω από το αν η βάση της RAF στην Ανατολική Αγγλία θα φιλοξενεί ξανά πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ.

Η RAF Lakenheath φιλοξένησε αμερικανικά πυρηνικά όπλα για αρκετές δεκαετίες μέχρι το 2008. Η Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων (FAS) ανέφερε το 2024 ότι τα έγγραφα του στρατιωτικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ υπονοούσαν «έντονα» ότι η USAF σκόπευε να επαναφέρει την αποστολή πυρηνικών όπλων της στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η RAF Lakenheath -η έδρα της 48ης Πτέρυγας Μαχητικών, με την ονομασία «Πτέρυγα Ελευθερίας»- έχει αναβαθμιστεί τα τελευταία επτά χρόνια.

Τα δεδομένα παρακολούθησης πτήσεων δείχνουν ότι δύο μεταγωγικά αεροπλάνα C-17 της USAF αναχώρησαν με διαφορά λίγων ημερών από το Αλμπουκέρκ, για μια πτήση λίγο πάνω από 10 ώρες προς το Lakenheath (η πρώτη στις 16 Ιουλίου) και αναχώρησαν από το Ηνωμένο Βασίλειο δύο ημέρες αργότερα. «Φαίνεται ότι πήγε στην Αγγλία, παρέδωσε αυτά τα όπλα και στη συνέχεια επέστρεψε σε τακτικές επιχειρήσεις στις ΗΠΑ», δήλωσε ο πρώην επικεφαλής του Κέντρου Μη Διάδοσης Πυρηνικών Οπλων του ΝΑΤΟ.

Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι θα αγοράσει τουλάχιστον 12 αεροσκάφη πέμπτης γενιάς F-35A, τα οποία, σε αντίθεση με τα αεροσκάφη F-35B που ήδη χρησιμοποιεί η RAF είναι πιστοποιημένα για τη μεταφορά πυρηνικών όπλων. Τα αεροσκάφη θα σταθμεύσουν στη RAF Marham, μια βάση βόρεια του Lakenheath. Η αγορά «επαναφέρει έναν πυρηνικό ρόλο για τη Βασιλική Πολεμική Αεροπορία για πρώτη φορά από τότε που το Ηνωμένο Βασίλειο απέσυρε τα κυρίαρχα πυρηνικά όπλα που εκτοξεύονταν από αέρος μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου».

Το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει το σύστημα Trident, το δικό του πρόγραμμα πυρηνικών όπλων που αποτελείται από τέσσερα υποβρύχια κλάσης Vanguard, ικανά να εκτοξεύουν πυρηνικούς πυραύλους. Τα μη στρατηγικά πυρηνικά όπλα, τα οποία στην περίπτωση των ΗΠΑ είναι παραλλαγές της βαρυτικής βόμβας B61, είναι επίσης γνωστά ως τακτικά πυρηνικά όπλα. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν στις αρχές του έτους ότι ολοκλήρωσαν ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα αναβάθμισης του B61 σε B61-12.

Σε αντίθεση με τα στρατηγικά όπλα, τα τακτικά πυρηνικά όπλα έχουν σχεδιαστεί για χρήση στο πεδίο της μάχης ή σε αυτό που είναι γνωστό ως συγκεκριμένο θέατρο. Οι ΗΠΑ έχουν περίπου 160-180 τακτικά πυρηνικά όπλα, με περίπου τα μισά έχουν αναπτυχθεί σε ευρωπαϊκές βάσεις. Οι ΗΠΑ εκτιμάται ότι έχουν περίπου 100 τακτικές πυρηνικές βόμβες ανεπτυγμένες σε πέντε χώρες του ΝΑΤΟ στην ήπειρο, ήτοι σε Τουρκία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία  και  Βέλγιο.