Η αμερικανική προεδρία εξήρε τις συνομιλίες στην Ελβετία, παρόντος του επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, κάνοντας λόγο για «σημαντικό βήμα μπροστά» προς την επίλυση της σύγκρουσης η οποία μαίνεται από τον Φεβρουάριο του 2022.
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ρούμπιο διαβεβαίωσε μετά τις συνομιλίες ότι αισθάνεται «πολύ αισιόδοξος» για την πιθανότητα σύναψης συμφωνίας «πολύ γρήγορα».
Οι συνομιλίες στη Γενεύη, που επισήμως ολοκληρώθηκαν χθες βράδυ, διεξήχθησαν με βάση σχέδιο 28 σημείων του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για να λάβει τέλος η ένοπλη σύρραξη των τελευταίων σχεδόν τεσσάρων χρόνων, με έναυσμα τη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην ουκρανική επικράτεια την 24η Φεβρουαρίου 2022.
«Οι συνομιλίες ήταν πολύ παραγωγικές, επικεντρωμένες και με σεβασμό, υπογραμμίζοντας την κοινή δέσμευση για την επίτευξη δίκαιης και διαρκούς ειρήνης», αναφέρει το κείμενο που δημοσιοποιήθηκε από την αμερικανική προεδρία και χαρακτηρίζεται «κοινή» δήλωση με την ουκρανική αντιπροσωπεία στη Γενεύη.
Τα μέρη «επαναβεβαιώνουν ότι οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία θα πρέπει να σέβεται πλήρως την εθνική κυριαρχία της Ουκρανίας», συνεχίζει το κείμενο, διευκρινίζοντας ότι η Ουάσιγκτον και το Κίεβο «συνέταξαν νέα εκδοχή» του «πλαισίου (συμφωνίας) ειρήνης», «επικαιροποιημένη» και «επεξεργασμένη».
Το σχέδιο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- Απόσυρση ουκρανικών στρατευμάτων από μέρος του Ντονέτσκ που ελέγχουν σήμερα.
- Αποδοχή de facto ρωσικού ελέγχου σε Ντονέτσκ, Λουχάνσκ και Κριμαία.
- Πάγωμα των συνόρων στις περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών μάχης.
- Περιορισμό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων σε 600.000 στρατιώτες (από περίπου 880.000 σήμερα).
- Μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, με αντάλλαγμα «αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας».
- Προσδοκία ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει σε γειτονικές χώρες και ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω.
- Επανένταξη της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία, με άρση κυρώσεων και πιθανή επιστροφή στην G7.
Ο ουκρανός διαπραγματευτής Αντρίι Γέρμακ, δεξί χέρι του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έκανε επίσης λόγο στη Γενεύη για «πολύ καλή πρόοδο» στις συνομιλίες, ενώ ο ίδιος ο ουκρανός πρόεδρος είπε πως η νέα εκδοχή πλέον αντανακλά «την πλειονότητα των προτεραιοτήτων-κλειδιών» του Κιέβου.
Η ουκρανική κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι:
- Δεν θα νομιμοποιήσει τον ρωσικό έλεγχο στις περιοχές Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνας και Ζαπορίζια.
- Τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν παγωμένα έως την πλήρη αποζημίωση.
- Η Ουκρανία απαιτεί ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας και διατηρεί ανοικτή τη δυνατότητα συνέχισης της ευρωατλαντικής πορείας της.
Η ευρωπαϊκή πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασε μια δική της πρόταση, περισσότερο ευνοϊκή για την Ουκρανία, σύμφωνα με την οποία οι συζητήσεις για τα εδαφικά ζητήματα θα ξεκινήσουν μόνο μετά την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και θα βασίζονται στη σημερινή γραμμή αντιπαράθεσης. Σε αντίθεση με άλλες προσεγγίσεις, η ΕΕ δεν ζητά από το Κίεβο να εγκαταλείψει πόλεις της ανατολικής χώρας και δεν απορρίπτει ενδεχόμενη ένταξη στο ΝΑΤΟ, αν και αναγνωρίζει πως δεν υπάρχει διεθνής ομοφωνία επί του θέματος.
Το σχέδιο προβλέπει ακόμη ότι ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια θα τεθεί υπό τον έλεγχο του ΙΑΕΑ, με Μόσχα και Κίεβο να μοιράζονται ισότιμα τη διαχείριση της παραγόμενης ενέργειας. Ο ουκρανικός στρατός θα περιοριστεί σε δύναμη 800.000 στρατιωτών σε περίοδο ειρήνης, αριθμός υψηλότερος από αυτόν που προέβλεπε η αμερικανική πρόταση. Τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα αξιοποιηθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, ενώ σε περίπτωση σταθερής και βιώσιμης ειρήνης οι κυρώσεις προς τη Ρωσία θα μειώνονται σταδιακά, με στόχο ακόμη και την επανένταξή της στην ομάδα G8.
Ο κ. Τραμπ είχε δώσει προθεσμία ως την 27η Νοεμβρίου στον κ. Ζελένσκι για να απαντήσει, προτού πει προχθές Σάββατο ότι το σχέδιο δεν ήταν η «τελευταία προσφορά» του.
Η αρχική εκδοχή του εγγράφου συνάντησε αντίσταση στο Κίεβο και από πλευράς ευρωπαίων συμμάχων του, που πήγαν χθες στη Γενεύη για να αποτρέψουν εξαναγκασμό της Ουκρανίας να συνθηκολογήσει, σημειώνει το Γαλλικό Πρακτορείο.
Reuters: Επαφές για ενδεχόμενη επίσκεψη Ζελένσκι στις ΗΠΑ τις προσεχείς ημέρες
Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι βρίσκονται σε συζητήσεις για το ενδεχόμενο ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να μεταβεί στην Ουάσιγκτον μέσα στην εβδομάδα, σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters.
Σκοπός της πιθανής επίσκεψης θα είναι μια κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ, προκειμένου να εξεταστεί αναλυτικά η αμερικανική πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, με ιδιαίτερη έμφαση στα πιο ευαίσθητα ζητήματα, όπως αυτό των εδαφικών ρυθμίσεων, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Όπως αναφέρει δημοσιογράφος του CBS News, επικαλούμενη πηγές στον Λευκό Οίκο, η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει ακόμη καθορίσει ημερομηνία ούτε για επίσκεψη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στις ΗΠΑ ούτε για νέες συνομιλίες μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας.
«Αρκετοί Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι μου είπαν ότι έχουν γίνει συζητήσεις για μια πιθανή επίσκεψη του Ζελένσκι στις ΗΠΑ αυτή την εβδομάδα, καθώς ο Πρόεδρος Τραμπ επιμένει σε μια συμφωνία», έγραψε η Μάργκαρετ Μπρέναν στην πλατφόρμα X.
«Ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου μου είπε ότι δεν υπάρχουν ακόμη σχέδια για τον Ζελένσκι ή τις ΗΠΑ να συναντηθούν με Ρώσους αξιωματούχους», πρόσθεσε η δημοσιογράφος.
Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε από τη Γενεύη ότι δεν αποκλείει μια επικοινωνία ανάμεσα στον Τραμπ και τον Ζελένσκι τις επόμενες ημέρες. Στη συνέχεια, το CBS News – επικαλούμενο δικές του πηγές – ανέφερε ότι η πιθανότητα ταξιδιού του Ουκρανού προέδρου στις ΗΠΑ εξετάστηκε, αλλά η υλοποίησή της θα εξαρτηθεί από την έκβαση των διμερών επαφών στη Γενεύη. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Τραμπ επιδιώκει να υπάρξει έστω μια προκαταρκτική συμφωνία πριν από την Ημέρα των Ευχαριστιών, στις 27 Νοεμβρίου.

