Επιλέγοντας την εμβάθυνση της απαράδεκτης και παράνομης κατοχής, το Ισραήλ διατρέχει τον κίνδυνο να ενσωματωθεί σε έναν «αέναο πόλεμο», προκαλώντας παράλληλα έντονη διεθνή και αραβική κριτική, ενώ θα περιθωριοποιηθεί ακόμα πιο πολύ στον διεθνή χώρο.

Το Υπουργικό Συμβούλιο Ασφαλείας παρουσίασε το σχέδιο κατοχής της Γάζας έπειτα από μια τεταμένη 10ωρη συνάντηση στην οποία ο αρχηγός του επιτελείου των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), αντιστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ, φέρεται να εξέφρασε την έντονη αντίθεσή του. Τόνισε τον αυξημένο κίνδυνο για τους εναπομείναντες ομήρους στη Γάζα, καθώς και τις ευρύτερες προκλήσεις που σχετίζονται με την εκτεταμένη κατοχή.

Η ανακοίνωση έρχεται ύστερα από προηγούμενη δήλωση του Νετανιάχου ότι το Ισραήλ θα ανακαταλάβει πλήρως τη Γάζα, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας πιο φιλόδοξης στρατιωτικής επίθεσης. Ο ισραηλινός στρατός σημειώνεται ότι κατέχει το 75% της Γάζας.

Το νέο σχέδιο προβλέπει την αναγκαστική εκκένωση των κατοίκων της Γάζας σε διάστημα δύο μηνών, ωθώντας τους σε μια ολοένα και μικρότερη περιοχή της επικράτειας και εγείροντας φόβους για αναγκαστική απέλαση προς ορισμένες αραβικές χώρες. Επίσης, καθορίζει τους μακροχρόνιους στόχους του Ισραήλ για τον αφοπλισμό της Χαμάς και την επιστροφή των ομήρων, αλλά για άλλη μία φορά δεν προτείνει ένα αξιόπιστο σχέδιο «επόμενης ημέρας» για τον τρόπο διαχείρισης της Γάζας.

Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αναφέρει αντ’ αυτού τον «έλεγχο ασφαλείας» του Ισραήλ στη Γάζα, με τη διακυβέρνηση να διαχειρίζεται μια οντότητα που δεν έχει ακόμη οριστεί. Το σχέδιο του Υπουργικού Συμβουλίου Ασφαλείας περιλαμβάνει, επίσης, διατάξεις για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας εκτός ζωνών συγκρούσεων χωρίς περαιτέρω επεξήγηση.

Στην επέτειο

Η προθεσμία για την πρώτη φάση του σχεδίου, εκκένωσης και διανομής βοήθειας, είναι η 7η Οκτωβρίου – η διετής επέτειος της τρομοκρατικής επίθεσης της Χαμάς στο Νότιο Ισραήλ.

Η ανακοίνωση προκάλεσε εκτεταμένες επικρίσεις. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου Ασφαλείας έχει προκαλέσει την καταδίκη, τόσο από τον αραβικό κόσμο όσο και παγκοσμίως. Διαψεύδοντας τη δηλωμένη πρόθεση του Νετανιάχου ότι οι αραβικές κυβερνήσεις θα αναλάβουν τον έλεγχο της διακυβέρνησης στη Γάζα, οι περιφερειακές κυβερνήσεις έχουν εκφράσει αγανάκτηση για το σχέδιο. Ο Αραβικός Σύνδεσμος καταδίκασε την απόφαση, όπως και αρκετές άλλες κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων της Σαουδικής Αραβίας, της Αιγύπτου και της Ιορδανίας.

Το ισραηλινό σχέδιο έρχεται σε άμεση αντίθεση με την προσπάθεια, υπό την ηγεσία της Γαλλίας και της Σαουδικής Αραβίας, για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και την προώθηση μιας λύσης δύο κρατών, η οποία επισημάνθηκε σε διάσκεψη του ΟΗΕ τον περασμένο μήνα. Εν τω μεταξύ, οι προσπάθειες για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας -που ήδη βρίσκονται σε βαθιά παγωμένη κατάσταση- θα τεθούν σε περαιτέρω κίνδυνο.

Επικρίσεις

Ευρωπαϊκές και άλλες χώρες έχουν, επίσης, επικρίνει την κίνηση, με τη Γερμανία να ανακοινώνει ότι θα αναστείλει τις πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ, μια σημαντική κίνηση, καθώς η Γερμανία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων στο Ισραήλ μετά τις ΗΠΑ.

Η αυξανόμενη διεθνής καταδίκη του Ισραήλ έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενης κατακραυγής για την εκτεταμένη πείνα στη Γάζα και τις αποφάσεις βασικών συμμάχων των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Μεγάλης Βρετανίας, της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας και του Καναδά να αναγνωρίσουν ένα παλαιστινιακό κράτος. Δεν φαίνεται να υπάρχει σημαντική αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στο Ισραήλ, παρά την τελευταία απόφαση του ισραηλινού Υπουργικού Συμβουλίου Ασφαλείας.

ΔΥΣΧΕΡΑΙΝΕΤΑΙ Η ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ

Απουσία μακροπρόθεσμης στρατηγικής

Η απόφαση του ισραηλινού Υπουργικού Συμβουλίου Ασφαλείας να καταλάβει την πόλη της Γάζας υπογραμμίζει την απουσία μιας βιώσιμης μακροπρόθεσμης στρατηγικής για τη Γάζα. Πράγματι, το σχέδιο για την ενίσχυση της κατοχής εγείρει μεγαλύτερα ερωτήματα σχετικά με τον τελικό στόχο του Ισραήλ για τη σύγκρουση. Ενώ ο Νετανιάχου έχει δηλώσει ότι το Ισραήλ δεν θέλει να παραμείνει στη Γάζα ή να «ενεργήσει ως κυβερνητικό όργανο», δεν έχει, επίσης, παράσχει στρατηγική εξόδου. Αντίθετα, η επέκταση της κατοχής του Ισραήλ στη Γάζα -ελλείψει ενός σχεδίου δράσης μετά τη σύγκρουση- θα δυσχεράνει την αποχώρηση.

Η εμβάθυνση της κατοχής του Ισραήλ είναι πιθανό να προκαλέσει μια ισχυρή εξέγερση στην περιοχή. Τα υπολείμματα της Χαμάς, οι εγκληματικές συμμορίες και οι εξτρεμιστικές ομάδες τζιχαντιστών θα ήταν σε καλή θέση για να αντιμετωπίσουν την κατοχή της περιοχής από το Ισραήλ, ενδεχομένως ωθώντας την ανάγκη για ακόμη μεγαλύτερες κινητοποιήσεις.

Ταυτόχρονα, ο ηγέτης των IDF, Εγιάλ Ζαμίρ, εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με τους ήδη περιορισμένους πόρους των IDF. Τον περασμένο μήνα, αναφορές για αυξανόμενη κόπωση μεταξύ των στρατευμάτων οδήγησαν σε απόφαση για μείωση των στρατευμάτων σε περιοχές της Γάζας, της Δυτικής Οχθης και του βόρειου μετώπου, εγείροντας πρόσθετα ερωτήματα σχετικά με το πώς οι IDF θα κινητοποιηθούν για να υποστηρίξουν την πόλη της Γάζας, η οποία κρύβει πάρα πολλές παγίδες.