Το Κίεβο είναι έτοιμο να προτείνει εναλλακτικές λύσεις στις ΗΠΑ, αφού ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέκλεισε εκ νέου την παραχώρηση εδαφών, δηλώνοντας ότι «δεν έχει το δικαίωμα» να το πράξει σύμφωνα με το ουκρανικό ή το διεθνές δίκαιο.

Ο Ζελένσκι έκανε αυτές τις δηλώσεις κατά τη συνάντησή του με Ευρωπαίους ηγέτες και ηγέτες του ΝΑΤΟ τη Δευτέρα (08/12), στο πλαίσιο μιας συλλογικής προσπάθειας να αποτρέψουν τις ΗΠΑ από το να υποστηρίξουν μια ειρηνευτική συμφωνία που περιλαμβάνει σημαντικές παραχωρήσεις για την Ουκρανία και η οποία, όπως φοβούνται οι σύμμαχοι, θα την αφήσει ευάλωτη σε μια μελλοντική εισβολή.

Η συνεχιζόμενη διπλωματική περιοδεία του Ζελένσκι στην Ευρώπη έρχεται μετά από ημέρες εντατικών συνομιλιών μεταξύ των διαπραγματευτών των ΗΠΑ και της Ουκρανίας το Σαββατοκύριακο, οι οποίες δεν κατέληξαν σε συμφωνία που θα μπορούσε να αποδεχθεί το Κίεβο.

Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η ομάδα του θα μπορούσε να στείλει μια νέα πρόταση στους Αμερικανούς ήδη από την Τρίτη (09/12), σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων AFP.

Δεν παραδίδει εδάφη ο Ζελένσκι

Σχετικά με το θέμα της παράδοσης εδαφών, ο Ζελένσκι δήλωσε: «Η Ρωσία επιμένει να παραδώσουμε εδάφη, αλλά εμείς δεν θέλουμε να παραχωρήσουμε τίποτα. Δεν έχουμε κανένα νόμιμο δικαίωμα να το κάνουμε αυτό, σύμφωνα με τον ουκρανικό νόμο, το σύνταγμά μας και το διεθνές δίκαιο. Και δεν έχουμε ούτε ηθικό δικαίωμα».

Ο Ζελένσκι, σύμφωνα με το BBC υποστηρίζει από καιρό ότι οποιαδήποτε αλλαγή στα σύνορα της Ουκρανίας θα πρέπει να εγκριθεί με δημόσιο δημοψήφισμα.

Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο το αρχικό σχέδιο 28 σημείων που πρότειναν οι ΗΠΑ – και το οποίο απορρίφθηκε από το Κίεβο και τους Ευρωπαίους ηγέτες ως υπερβολικά ευνοϊκό για τη Ρωσία – είχε περιοριστεί σε 20 σημεία, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Interfax-Ukraine.

Πρόσθεσε ότι δεν είχαν αφαιρεθεί «φιλοουκρανικά» σημεία από το σχέδιο, αν και δεν είχε επιτευχθεί «συμβιβασμός» στο θέμα της επικράτειας.

Παράλληλα ο Ζελένσκι χαρακτήρισε τον έλεγχο της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς και του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια ως ένα από τα «πιο ευαίσθητα» ζητήματα.

Η αρχική έκδοση του σχεδίου που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ πρότεινε, σύμφωνα με πληροφορίες που διέρρευσαν, την παράδοση του πλήρους ελέγχου του Ντονμπάς από την Ουκρανία στη Ρωσία, παρά το γεγονός ότι οι δυνάμεις του Κρεμλίνου δεν κατάφεραν να το καταλάβουν πλήρως μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια πολέμου.

Η ενέργεια που παράγεται στη Ζαπορίζια, στο μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο στην Ευρώπη, θα μοιραζόταν μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, σύμφωνα με το σχέδιο.

Πρόοδο βλέπουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες

Οι ηγέτες στο Κίεβο και σε όλη την Ευρώπη έχουν δηλώσει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στην τελειοποίηση του σχεδίου τις τελευταίες εβδομάδες και έχουν επαινέσει την κυβέρνηση Τραμπ για την προσπάθειά της να μεσολαβήσει για τον τερματισμό των εχθροπραξιών.

Ωστόσο, η βιαστικά οργανωμένη σύνοδος κορυφής της Ντάουνινγκ Στριτ τη Δευτέρα (08/12), στην οποία συμμετείχαν ο Ζελένσκι, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Σερ Κιρ Στάρμερ, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, θεωρήθηκε ευρέως ως ένδειξη υποστήριξης προς την Ουκρανία, η οποία προσπαθεί να αντισταθεί στις πιέσεις του Λευκού Οίκου.

Πληροφορίες από την Ντάουνινγκ Στριτ αναφέρουν ότι υπήρχε συμφωνία ότι οι συνομιλίες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ αντιπροσώπευαν μια «κρίσιμη στιγμή» για την ενίσχυση της υποστήριξης προς την Ουκρανία, ενώ επαναλήφθηκαν οι εκκλήσεις για «δίκαιη και διαρκή ειρήνη… που περιλαμβάνει ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας».

Η φύση αυτών των μελλοντικών εγγυήσεων ασφάλειας είναι ένα άλλο ανοιχτό ζήτημα στις διαπραγματεύσεις.

Οι προσπάθειες για τη συγκρότηση μιας διεθνούς συμμαχίας που θα είναι έτοιμη να προσφέρει συνεχή στρατιωτική υποστήριξη στο Κίεβο σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας, αν και δεν είναι ακόμη σαφές ποια μορφή θα λάβει αυτή, συνεχίζονται.

Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία έχουν προτείνει την αποστολή διεθνών στρατευμάτων στην Ουκρανία, αρκετοί σημαντικοί παράγοντες στον τομέα της άμυνας στην Ευρώπη, μεταξύ των οποίων η Γερμανία και η Ιταλία, έχουν εκφράσει σκεπτικισμό για την ιδέα αυτή.

Επίσης, δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό οι ΗΠΑ θα ήταν διατεθειμένες να υποστηρίξουν τυχόν μελλοντικές αμυντικές συμφωνίες για την Ουκρανία.

Μετά τις συνομιλίες στο Λονδίνο, ο Ζελένσκι επισκέφθηκε τις Βρυξέλλες για να συναντήσει τον επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και την επικεφαλής της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ την Τρίτη (09/12) θα συναντήσει την πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζιόρτζια Μελόνι.

Από την πλευρά της η Μόσχα ισχυρίστηκε ότι οι συνομιλίες με τον Λευκό Οίκο ήταν εποικοδομητικές, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν δημόσιες ενδείξεις ότι έχει προχωρήσει σε οποιονδήποτε από τους στόχους που έθεσε το Κρεμλίνο όταν ξεκίνησε την πλήρη εισβολή του τον Φεβρουάριο του 2022.

Την Κυριακή (07/12), ο Τραμπ δήλωσε ότι θεωρεί τον Ζελένσκι ως το κύριο εμπόδιο για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας, κάτι που έχει θέσει ως βασικό στόχο της εξωτερικής πολιτικής του και το οποίο ο πρόεδρος ισχυρίστηκε ότι θα είναι σε θέση να επιτύχει γρήγορα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές του 2024.

Δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Ρωσία «συμφωνεί» με το ειρηνευτικό σχέδιο που παρουσίασαν οι ΗΠΑ και στις δύο πλευρές, αλλά ότι είναι «λίγο απογοητευμένος που ο Ζελένσκι δεν το έχει διαβάσει».

Σχεδόν ταυτόχρονα, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι περίμενε να ενημερωθεί από τον Ουμέροφ μετά από τρεις ημέρες συζητήσεων με τους Αμερικανούς ομολόγους του στο Μαϊάμι. «Ορισμένα θέματα μπορούν να συζητηθούν μόνο αυτοπροσώπως», δήλωσε ο Ζελένσκι.

Τι πραγματικά θέλουν οι ΗΠΑ από την Ουκρανία

Οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας έχουν προσκρούσει σε ένα βασικό ζήτημα: Πώς να αναγκαστεί η Ουκρανία να παραδώσει αυτό που το Κρεμλίνο δεν κατάφερε να καταλάβει κατά τη διάρκεια του πολέμου, που δεν είναι άλλο από ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς.

«Σχετικά με το ζήτημα της επικράτειας, οι Αμερικανοί είναι σαφείς: Η Ρωσία απαιτεί από την Ουκρανία να παραδώσει εδάφη και οι Αμερικανοί συνεχίζουν να σκέφτονται πώς να το επιτύχουν», δήλωσε υπό τον όρο της ανωνυμίας, στο POLITICO ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

«Οι Αμερικανοί επιμένουν ότι η Ουκρανία πρέπει να εγκαταλείψει το Ντονμπάς… με τον έναν ή τον άλλο τρόπο», πρόσθεσε ο αξιωματούχος.

Η Ουκρανία επιμένει ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει την παύση των εχθροπραξιών στα σημερινά σύνορα. Επί του παρόντος, περίπου το 30% του Ντονμπάς παραμένει υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας.

«Σε γενικές γραμμές, η πιο ρεαλιστική επιλογή είναι να παραμείνουμε στη θέση μας. Ωστόσο, οι Ρώσοι ασκούν πίεση στο Κίεβο να παραχωρήσει εδάφη», δήλωσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.

«Ίσως ο Τραμπ να θέλει επίσης να γίνει γρήγορα, οπότε η ομάδα του αναγκάζεται να του εξηγήσει ότι δεν φταίνε αυτοί για το γεγονός ότι δεν γίνεται τόσο γρήγορα όσο θα ήθελε», είπε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία θα καταλάβει ούτως ή άλλως το Ντονμπάς. Ωστόσο, η Ουκρανία πιστεύει ότι η παραχώρηση του υπόλοιπου 30% της περιοχής του Ντονέτσκ, που περιλαμβάνει τις πόλεις Κραματόρσκ και Σλοβιάνσκ, με συνολικό πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων, θα επιτρέψει στον Πούτιν να εισβάλει στις περιοχές Ντνιπροπετρόφσκ, Ζαπορίζια και Χάρκοβο, όπως δήλωσε ο Ζελένσκι νωρίτερα φέτος.

Τον Αύγουστο, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ρωσία θα χρειαστεί περίπου τέσσερα χρόνια για να καταλάβει πλήρως το Ντονμπάς.

«Επομένως, είναι σημαντικό το πώς θα συμπεριφερθεί η Αμερική, ως μεσολαβητής ή θα κλίνει προς τους Ρώσους;», δήλωσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι η Ουκρανία περιμένει επίσης να ξεκαθαρίσει ποιες εγγυήσεις ασφάλειας είναι έτοιμες να παρέχουν οι ΗΠΑ.