Παρότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, άσκησε έντονη πίεση στον Ζελένσκι ζητώντας του να παραχωρήσει εδάφη στη Ρωσία για τον τερματισμό της σύγκρουσης, οι συζητήσεις στην ευρωπαϊκή πλευρά επικεντρώθηκαν κυρίως στην αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων με στόχο την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Πρόοδος γύρω από το ζήτημα των δεσμευμένων ρωσικών πόρων

Όπως μετέδωσε ο Guardian, στη συνάντηση που φιλοξενήθηκε στην Ντάουνινγκ Στριτ συμμετείχαν ηγέτες από δέκα ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και στελέχη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Κεντρικό θέμα αποτέλεσε η εξεύρεση τρόπων αξιοποίησης των άνω των 180 δισ. λιρών ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται παγωμένα σε ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από το 2022, όταν η Μόσχα κλιμάκωσε την επίθεσή της.

Το Λονδίνο σημείωσε ότι καταγράφηκε «ουσιαστική πρόοδος», με τους Ευρωπαίους ηγέτες να συμφωνούν στην ανάγκη ενίσχυσης της στήριξης προς την Ουκρανία και εντατικοποίησης της οικονομικής πίεσης προς τη Ρωσία. Παρ’ όλα αυτά, η πρόταση αξιοποίησης των παγωμένων κεφαλαίων ως εγγύηση δανείου προς το Κίεβο συνεχίζει να προκαλεί διχασμό, με το Βέλγιο να αντιστέκεται λόγω νομικών κινδύνων.

Η βελγική αντίρρηση

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η βελγική κυβέρνηση ανησυχεί για πιθανές νομικές και πολιτικές συνέπειες, καθώς μεγάλο μέρος των ρωσικών πόρων βρίσκεται στο Euroclear, που εδρεύει στις Βρυξέλλες. Οι επιφυλάξεις αυτές επιβραδύνουν την επίτευξη κοινής ευρωπαϊκής θέσης, παρά την ευρεία υποστήριξη των υπολοίπων κρατών – μελών για την ίδρυση ενός μηχανισμού δανεισμού που θα αποπληρωθεί στο μέλλον από τις ρωσικές αποζημιώσεις για τον πόλεμο.

Το Ηνωμένο Βασίλειο δηλώνει πρόθυμο να διαθέσει περίπου 8 δισ. λίρες, αλλά θέλει αυτό να γίνει μέσω κοινής ευρωπαϊκής δράσης και όχι μεμονωμένα.

Ο Ζελένσκι εξέφρασε ικανοποίηση για τις συνομιλίες, τονίζοντας ότι η Ουκρανία «δεν μπορεί να αντέξει χωρίς ευρωπαϊκή και αμερικανική υποστήριξη». Ξεκαθάρισε παράλληλα ότι το Κίεβο δεν προτίθεται να παραχωρήσει εδάφη στη Ρωσία, ούτε θεωρεί ότι υπάρχει ηθική ή νομική βάση για κάτι τέτοιο. Η αδιάλλακτη αυτή στάση παραμένει καθοριστικός παράγοντας στις συζητήσεις για πιθανή ειρηνευτική συμφωνία.

Η πρόταση Τραμπ, η οποία προβλέπει παραχώρηση ουκρανικών περιοχών, έχει προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στην ουκρανική ηγεσία, με τον Ζελένσκι να επαναλαμβάνει ότι τέτοιο ενδεχόμενο είναι απολύτως αδιανόητο.

Προς μια ενιαία ευρωπαϊκή στάση

Στις 18 και 19 Δεκεμβρίου αναμένεται νέα, κρίσιμη συνεδρίαση των ηγετών της ΕΕ, όπου θα εξεταστεί η πρόταση της Κομισιόν για χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας μέσω των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Αν και αρκετοί αναλυτές θεωρούν την ιδέα καινοτόμο, υπάρχουν και προειδοποιήσεις για πιθανές διεθνείς αναταράξεις.

Η εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, με τις γεωπολιτικές εντάσεις να παραμένουν υψηλές και τη ρωσική στρατηγική αμετακίνητη. Η Δύση συνεχίζει να αναζητά κοινό βηματισμό, τόσο στη στρατιωτική όσο και στην οικονομική στήριξη, ώστε η Ουκρανία να μπορέσει να υπερασπιστεί την κυριαρχία της και ταυτόχρονα να προετοιμάσει το έδαφος για την ανοικοδόμηση.

Παρά τις πιέσεις για τερματισμό των εχθροπραξιών, η Ουκρανία δείχνει αποφασισμένη να μην δεχθεί συμφωνίες που θα οδηγούσαν σε απώλεια εδαφών.