Το έργο, που κέρδισε πρόσφατα αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, θα αντικαταστήσει το παλιό Αθλητικό Παλάτι Asllan Rusi και θα συνδυάζει αθλητικές εγκαταστάσεις, ξενοδοχείο, κατοικίες και εμπορικούς χώρους σε μία ενιαία δομή.

Η σφαίρα, με διάμετρο άνω των 100 μέτρων, θα αναπτυχθεί σε ένα πυκνοκατοικημένο αστικό σημείο ανάμεσα στο κέντρο της πόλης και τον δρόμο προς το αεροδρόμιο, προβάλλοντας ταυτόχρονα επιβλητική και ελαφριά.

Η κυκλική της μορφή σύμφωνα με το designboom ενσωματώνεται αρμονικά στο τοπίο, ενώ πλατείες και υπαίθριοι χώροι γύρω από την περίμετρο προσκαλούν το κοινό να συμμετέχει ενεργά στη ζωή του κτιρίου. Στο ισόγειο, καφέ και καταστήματα οργανώνονται σε μια βυθισμένη ζώνη που συνδέει το κτίριο με το έδαφος.

Η “σφαιρική στοίβα” του Grand Ballroom

Οι αρχιτέκτονες του MVRDV οργάνωσαν τις λειτουργίες του κτιρίου σε οριζόντια επίπεδα, τα οποία ανεβαίνουν σταδιακά από τους δημόσιους στους ιδιωτικούς χώρους.

Το κεντρικό επίπεδο φιλοξενεί την αρένα 6.000 θέσεων, περιτριγυρισμένη από καμπύλες κερκίδες και μεταλλικά δομικά νεύρα που φιλτράρουν το φως.

Πάνω από αυτήν, βρίσκονται δύο όροφοι ξενοδοχείου, με δωμάτια που έχουν άμεση θέα προς το γήπεδο μέσω ενός μεγάλου κεντρικού οφθαλμού (oculus).

Ακόμη ψηλότερα, κατοικίες ενσωματώνονται στο διπλό κέλυφος της σφαίρας, όπου σχηματίζεται ένας τεράστιος κοινόχρηστος κήπος με δέντρα, μονοπάτια και καθιστικούς χώρους.

Οι ανοίξεις στο εξωτερικό περίβλημα επιτρέπουν στο φως και τον αέρα να κυκλοφορούν ελεύθερα, δημιουργώντας ένα δεύτερο “τοπίο” μέσα στο κτίριο, σαν αντανάκλαση της αρένας που βρίσκεται από κάτω.

Ένα νέο αρχιτεκτονικό σύμβολο για τα Τίρανα

Το υλικό παλέτο θα τονίζει τη γλυπτική συνέχεια του κτιρίου: μεταλλικά πάνελ και γυαλί θα αντανακλούν το φως της Αλβανίας, ενώ οι εσωτερικοί κήποι θα προσθέτουν ζεστασιά και φυσικότητα. Από μακριά, το Grand Ballroom θα μοιάζει με φωτεινό ημισφαίριο που αναδύεται από το έδαφος· από κοντά, θα αποκαλύπτει εσοχές, μπαλκόνια και ανοίγματα που ζωντανεύουν με την καθημερινή χρήση.

Ο συνιδρυτής του MVRDV, Winy Maas, αναφέρει πως η σφαιρική μορφή εμπνέεται από εμβληματικές αρχιτεκτονικές μορφές, όπως το Κενόταφιο του Νεύτωνα του Boullée και τους γεωδαιτικούς θόλους του Buckminster Fuller — σύμβολα συλλογικής φιλοδοξίας και δημιουργικής γεωμετρίας.
Στα Τίρανα, αυτή η ιδέα μεταμορφώνεται σε ένα ζωντανό κέντρο αθλητισμού, φιλοξενίας και κοινότητας.
Όπως τονίζει ο Maas: «Θα είναι ένας φάρος για την πόλη — ένα μέρος για να παίζουμε, να συναντιόμαστε και να γιορτάζουμε.»