Η δίκη αφορούσε την άρνηση αποβίβασης και τη στέρηση της ελευθερίας 147 προσφύγων και μεταναστών τον Αύγουστο του 2019, όταν ο κατηγορούμενος υπηρετούσε ως υπουργός Εσωτερικών. Οι ανώτατοι δικαστές απέρριψαν την προσφυγή των Σικελών εισαγγελέων, επικυρώνοντας την προηγούμενη κρίση που είχε οδηγήσει σε αθωωτική απόφαση από δικαστήριο του Παλέρμο.

Η υπόθεση ξεκίνησε το 2019 όταν το πλοίο Open Arms ανέλαβε τη διάσωση δεκάδων ανθρώπων στη Μεσόγειο και στη συνέχεια ζήτησε από τις ιταλικές αρχές την άδεια αποβίβασης. Σύμφωνα με τη δικογραφία, οι 147 επιβαίνοντες παρέμειναν επί μέρες στη θαλάσσια περιοχή χωρίς να τους επιτραπεί να αποβιβαστούν, προκαλώντας νομική και πολιτική αντιπαράθεση στην Ιταλία και διεθνώς. Πριν από περίπου ένα χρόνο, δικαστήριο του Παλέρμο έκρινε ότι δεν στοιχειοθετούνται τα αδικήματα της άρνησης καθήκοντος και της στέρησης ελευθερίας και αθώωσε τον Σαλβίνι. Οι Σικελοί εισαγγελείς άσκησαν έφεση κατά της απόφασης και ο φάκελος ανέβηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο κατέληξε σήμερα στην ίδια νομική εκτίμηση και απέρριψε την προσφυγή.

Η οριστική απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου κλείνει τη νομική σειρά που ξεκίνησε το 2019 και διεξήχθη σε επίπεδα πρωτοδικείου, εφετείου και τελικά ανώτατης έφεσης, σύμφωνα με τα δικαστικά πρακτικά. Στο επίκεντρο βρέθηκαν νομικά ζητήματα για την ερμηνεία της αρμοδιότητας του υπουργού Εσωτερικών και τη σύγκρουση αρμοδιοτήτων ανάμεσα στις εθνικές αρχές και τις διεθνείς δεσμεύσεις για την προστασία προσφύγων. Οι εισαγγελείς του Παλέρμο υποστήριξαν στη διάρκεια της δίκης ότι η άρνηση αποβίβασης και η παρατεταμένη παραμονή των 147 προσφύγων στο σκάφος συνιστούσαν έκνομη στέρηση της ελευθερίας και παραβίαση καθήκοντος, ενώ η υπεράσπιση βάσισε την απολογία της στην άσκηση αρμοδιοτήτων για την προστασία των συνόρων και στην εκτίμηση συνθηκών δημόσιας τάξης και ασφάλειας.

Το δικαστήριο, ωστόσο, ακολούθησε την κρίση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου του Παλέρμο και έκρινε ότι δεν στοιχειοθετούνται τα αδικήματα. Η νομική διαδικασία διήρκεσε πέντε χρόνια και περιλάμβανε ακροάσεις, προσκόμιση εγγράφων και εξέταση μαρτυρικών καταθέσεων, όπως προκύπτει από τα δημόσια πρακτικά της υπόθεσης.

Μετά την ανακοίνωση της απόφασης, ο Ματέο Σαλβίνι ανάρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη φράση: «Πέντε χρόνια σε δίκη: το να υπερασπίζεσαι τα σύνορα, δεν αποτελεί αδίκημα». Η ανακοίνωση των ανωτάτων δικαστών δεν περιλαμβάνει νέες ποινικές διώξεις και, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, καθιστά οριστικό το κλείσιμο της συγκεκριμένης υπόθεσης στο ιταλικό δικαστικό σύστημα. Η απόφαση αναμένεται να σχολιαστεί από πολιτικούς κύκλους στην Ιταλία και από οργανώσεις που παρακολουθούν τη μεταναστευτική πολιτική, χωρίς ωστόσο το σημερινό ανακοινωθέν να διατυπώνει αιτιολογία πέραν της απόρριψης της προσφυγής.