Βασικότερη αλλαγή θα είναι η εισαγωγή του Εθνικού Απολυτηρίου και μεγαλύτερο ερώτημα παραμένει η κατάργηση ή μη των πανελλαδικών εξετάσεων, όπως τουλάχιστον τις γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Εως ότου αυτά αποφασιστούν σε βάθος χρόνου, ο χρόνος δεν περιμένει. Το τοπίο στην εκπαίδευση έχει ήδη αλλάξει, με τις νεότερες γενιές αλλά και τις μεγαλύτερες, παραγωγικές ηλικίες να σπουδάζουν αυτό που θέλουν, στον χρόνο που θέλουν και στις συνθήκες που επιλέγουν.

Οπως διαβάζουμε στην πρόσφατη έρευνα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τη χρήση του Διαδικτύου, τo 26,2% των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών, δηλαδή σχεδόν 1 στους 4, που χρησιμοποίησε το Διαδίκτυο κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024 πραγματοποίησε μέσω Διαδικτύου κάποιες δραστηριότητες εκμάθησης. Πιο συγκεκριμένα, ο ένας στους δύο (51,4%) πραγματοποίησε μέσω Διαδικτύου κάποιες δραστηριότητες εκμάθησης για εκπαιδευτικούς λόγους, το 46,3% για επαγγελματικούς σκοπούς ή για λόγους που σχετίζονται με την εργασία και το 34,7% για προσωπικούς λόγους.

Η γκάμα της διαδικτυακής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης περιλαμβάνει τα πάντα. Από πλήρες on line εκπαιδευτικό πρόγραμμα μέχρι παρακολούθηση κάποιου σεμιναρίου και από ξένες γλώσσες μέχρι αναβάθμιση επαγγελματικών δεξιοτήτων. Τα εργαλεία είναι όλα εκεί, ανοιχτά και προσβάσιμα στους πάντες: Webex, Zoom, MS Teams, Google Classroom, Google Meet, Πανελλήνιο Σχολικό δίκτυο – e-class, πλατφόρμα e-me, Ψηφιακή Ακαδημία πολιτών κ.ά. Ιδού, λοιπόν, η «σχολική τσάντα» του μέλλοντος, που δεν επιβαρύνει και τη μέση. Τεράστια και την ίδια στιγμή ελαφριά όσο ένα τάμπλετ ή ένα στικάκι.

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι αγνοούμε την ποιότητα και την ειδική αξία που έχει η παραδοσιακή μάθηση. Τίποτα και ποτέ δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη σχέση εκπαιδευτικού-μαθητών, τον φυσικό διάλογο, τη συναναστροφή, τη ζύμωση που επιτυγχάνεται σε μια αίθουσα ή ένα αμφιθέατρο. Ομως, καμία κουβέντα δεν μπορεί να προχωρήσει αν δεν συμπεριλαμβάνει τη νέα εποχή. Το ψηφιακό βιβλίο, οι νέες τεχνολογίες, η Τεχνητή Νοημοσύνη, είναι το αλφαβητάριο των νέων γενιών και συνάμα ο πιο γρήγορος δρόμος για τη διά βίου μάθηση των μεγαλύτερων ηλικιών.

Με λίγα λόγια, το ιερό δισκοπότηρο των Πανελληνίων είναι σοβαρό θέμα, αλλά δεν μπορεί πια να μονοπωλεί τη συζήτηση και να καθοδηγεί τις αποφάσεις. Αλλωστε, οι εποχές που η εκπαίδευση ολοκληρωνόταν με ένα πτυχίο πανεπιστημίου έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.